شێعره‌سات

جيهاني وبلاگ نووسي جيهانيكي تازه‌يه و به داخه‌وه درگاي ئه‌و جيهانه دره‌نگ له ئيمه كرايه‌وه به‌لام چار نيه و ده‌بي بيگه‌يني به‌و هيوايه‌ي هيچمان بو گوتن /لاني كه‌م به خومان پي بي سوزه‌ني 27/9/83/

پنجشنبه، فروردین ۰۱، ۱۳۸۷

newroz

دیسان نه‌ورۆز له‌ هه‌مووتان پیرۆز بێ
" گه‌لی دۆست و براده‌رینه‌"

دوێنێ شاخ سه‌ری هه‌ڵبڕی
ئه‌مڕۆ سینگی گولله‌م دڕی
له‌شم کێڵگه‌ی ئه‌رخه‌وانه‌
دێنه‌ ده‌رێ...... نه‌ورۆزانه‌

نه‌ورۆزێکی دیکه‌ش هات و هیچیش له‌ هیچ.. ئه‌وهه‌موو وه‌عد و وه‌عیده‌ی هه‌ر دوولا.. بۆته‌وه‌ به‌وه‌ی که‌ ساڵێکی دیکه‌ش "ته‌حه‌ممولمان" هه‌بێ و ئه‌ونه‌ی نه‌ماوه‌ بگه‌ینه‌ باخی سێوی سوور و هه‌رمێ گولاوی و گولاڵه‌سووره‌ی شه‌ست په‌ڕو ... یوتۆ.. نازانم چیپیاکه‌مان..
من هه‌ر ئه‌وه‌ند‌ ده‌زانم که‌ ساڵێکی دیکه‌ش پیر بووم و نه‌ من توانیم بچم بۆ لای ره‌وف و نه‌ حه‌مه‌ره‌سووڵ توانی بێته‌وه‌ بۆ سه‌ردانی من و نه‌ شێعره‌کانی منیش توانیان ئه‌و سنووره‌ ئاسمانی- ده‌ریاییانه‌ تێپه‌ڕێنن و ده‌ست بکه‌نه‌ ملیان... "شه‌و له‌ من و له تۆ و له‌کێ"ش نه‌گه‌یشته‌ کۆتایی.. و واهه‌ست ده‌که‌م ئه‌وه‌نده‌ی نه‌ماوه‌ له‌ شێعر بکه‌ومه‌وه‌.. بۆ وه‌ی هه‌رچی مژی لێده‌ده‌م.. نه‌ ئه‌و دووکه‌ڵه‌ی جارانی ماوه‌ و نه‌ باش خه‌فه‌م ده‌کا؛
SMSبارانه‌ و له‌ په‌سا
گاڵته‌یه‌ به‌وێمان..
به‌ وێتان...
به‌ هه‌موو ئه‌وانه‌ی به‌ موقه‌دده‌سی
له‌زاری دایکیان خوار
که‌وتنه‌وه‌
بۆ پاڵه‌وان و شتی وا..

وێبلاگێ داده‌گیرسێنم و چاوی زه‌قی هه‌نێ هیوای زگماسیوی تێده‌بڕم.. ئه‌شزانم ئه‌وێش تا "نه‌ورۆز"ی ساڵێتر نایه‌ته‌ نوخته‌ی ته‌واو و؛
چ ده‌وران ده‌ورانێکه‌ باوان
زه‌مانه‌ی درۆ..

باش بوو بیرم هاته‌وه‌ که‌ پاره‌که‌ دوو شانۆنامه‌ی خۆمم ده‌ست که‌وته‌وه‌ و ئاماده‌ی چاپم کردن و مانه‌وه‌؛ 'کایه‌" و "ده‌وران ده‌وران" ئه‌وه‌ش بۆ ساڵی زۆره‌.. خۆ تا لائه‌که‌یته‌وه‌ ده‌بێ شتێ بۆ نه‌ورۆزێ تر بنووسی!!
"
شۆڕشێ گه‌وره‌یه‌ پێکه‌نین/ نافه‌وتێ به‌ چه‌ک و زیندان و شتی وا/
چ گاڵته‌واقیعێکه‌‌ ئه‌م یارییه جیددییه‌
به‌ له‌ش و پلاستیک و قۆپیه‌...
"
نه‌ورۆزتان پیرۆز.. بۆی دامه‌چن... خه‌می ئاخرتان بێ
!

جمعه، اسفند ۲۴، ۱۳۸۶

رامان


هێمن و رامان..

شه‌وی چوارشه‌ممه12-3-2007 به‌شی دووهه‌می پرۆگرامی تلویزیۆنیی رامان له‌ سه‌ر ژیان و به‌رهه‌مه‌کانی مامۆستا هێمن، به‌ به‌شداری به‌ڕێزان؛ د. ره‌فیق سابیر، جه‌لال مه‌له‌کشا، ئازاد عه‌بدولواحد، فه‌ره‌یدوون ئه‌رشه‌دی( وه‌ک ده‌هێنه‌ر و پێشکه‌شکه‌ر) و خاوه‌نی ئه‌م قه‌ڵه‌مه‌، به‌ ماوه‌ی 45خوله‌ک هاته‌ وه‌شاندن.
له‌گه‌ڵ ده‌ستخۆشی پێگوتن و ماندوونه‌بوونی بۆ به‌رده‌وامی ئه‌وبه‌رنامه‌ ئه‌ده‌بیی و هونه‌ریانه‌ جێی خۆیه‌تی ئه‌گه‌ر"رامان" له‌ده‌ره‌وه‌ی به‌رنامه‌کانیشه‌وه‌ بخرێته‌وه‌ ژێر سه‌رنج و به‌چاوی شۆردراو‌ه‌وه‌ هه‌ڵسه‌نگێندرێ.. بۆ وه‌ی له‌ داهاتوودا، به‌شداربوان و بینه‌ران بتوانن باشتر له‌و ده‌رفه‌تانه‌ که‌ڵکی پێویستتر وه‌رگرن؛
1- پرسیار و باسه‌کان ئه‌وه‌ند گشتیین که‌ وه‌ڵامی گشتی تر ده‌خوازن و ده‌بنه‌ زۆرگوتن و هیچ گوتن ... بۆ وێنه‌؛ لێکۆلینه‌وه‌ له‌ سه‌رده‌می ژیانی مامۆستا هێمن( سه‌رده‌می سه‌رهه‌ڵدانی شۆڕش و کۆماری مه‌هاباد و...) بابه‌تێکه‌ که‌ ده‌یان پروگرامی وا و ده‌یان که‌سی تری ده‌ویست و ده‌وێ، به‌ شێوه‌ی تایبه‌تی تر، به‌ زانست و ئاگاداریی (رامیاری، ئابووری، کۆمه‌ڵناسی..) یانه‌وه‌ ... کاتێ ئه‌و پرسیاره‌ له‌گه‌ڵ چه‌ند پرسیاری گشتی تری وه‌ک، چۆنیه‌تی به‌کار هێنانی زمان؟ چه‌نێتی شویندانانی ده‌قه‌کانی هێمن؟ بۆ نه‌هاتنه‌ ریزی شاعیرانی شه‌پۆڵی نوێ و نوێتر؟ و .... بێته‌ ئارا به‌ راستی تێڕامان و ده‌رفه‌ت و خوێندنه‌وه‌ی زیده‌تر پێویسته‌ و ئاوه‌ها به‌ هاسان گرتنی باسه‌کان(‌هه‌موو ئه‌و پرسیارانه‌ له‌ چوارکه‌س و به‌گشتی له‌ 45خوله‌کدا) ده‌توانێ خه‌ساری له‌ قازانج زێده‌تر بێ.
2- له‌و دۆخه‌دا که‌س له‌ ده‌ق ناکۆڵێته‌وه‌ و ئه‌گه‌ریش بیهه‌وێ ده‌ق بکاته‌ به‌ڵگه‌ی بۆچوونه‌کانی خۆی ده‌رفه‌تی نابی.. بۆ وێنه‌ یه‌کێک له‌و به‌ڕێزانه‌ ئه‌و هه‌موو ده‌قه‌ی مامۆستا هێمنی وه‌ پشت گوێده‌خست و ئاماده‌ نه‌بوو وه‌ک شاعیر ناوی ببا( به‌ چ به‌ڵگه‌یه‌یک و له‌ چ روانگه‌یه‌که‌وه‌؟ که‌س نازانێ و بۆ خۆشی هیچ ئاماژه‌یه‌کی پێنه‌کرد.. یان ئه‌وی که‌ هێمن بۆ سیاسه‌ت دروست نه‌‌کرابوو!! و له‌و بابه‌تانه‌ که‌ به‌ راستی جێی ڕامان ه‌. کێ و چۆن و له‌ کوێ بۆ سیاست یان ئه‌ده‌ب دروست ئه‌کرێ و کی ده‌بێ بڕیاڕ بدا که‌ ئه‌م که‌سه‌ بۆ ئه‌و کاره‌ دروست بووه‌ یان نه‌بووه‌ و چلۆن قسه‌ی وا ده‌سه‌لمێ و.. پرسیاری له‌و بابه‌ته‌،‌ مه‌گه‌ر هه‌ر ئه‌و به‌ڕێزه‌ بزانێ وه‌ڵامی بداته‌وه‌ (!!)
3- به‌داخه‌وه‌، نه‌ک هه‌ر لای خوێنه‌ران، به‌ڵکوو هێشتا لای ره‌خنه‌گرانی مه‌ ئه‌م بابه‌ته‌ روون نه‌بۆته‌ که‌ ره‌خنه‌ی سه‌رده‌م له‌بری حوکم ده‌رکردنی سه‌یر و سه‌مه‌ر له‌سه‌ر که‌ساه‌یتی شاعیر و چاکه‌ و خراپه‌گوتنی (به‌ پێی سه‌لیقه‌ی که‌سیی و حاکمانه‌ و قازیقوزاتانه‌) بریتییه‌ له‌؛ خوێندنه‌وه‌ی جوانیناسانه‌( بووتیقایی) یان بابه‌تیانه‌(هێرمنۆتیکی) ی ده‌ق و روونکردنه‌وه‌ی نه‌نووسراوه‌کانی ‌به‌ پێی زمانناسی، نیشانه‌ناسی، دیارده‌ ناسی و... به‌م پێیه‌ ره‌خنه‌گر له‌ پێناسه‌ی ئه‌مڕۆژییه‌‌که‌ی دا ده‌بێته‌ خوێنه‌رانی( ئاسایی، مامناوه‌ند، چالاک ی) ده‌ق و ره‌خنه‌ش ده‌بێته‌؛ خوێندنه‌وه‌ی چه‌ند لایه‌نه‌ و چه‌ند ده‌نگانه‌ی ده‌قه‌ ئه‌ده‌بیه‌کان... ئێسته‌ ئیتر باوی ئه‌وه‌ نه‌ماوه‌ باسی جوێکردنه‌وه‌ی فۆرم و ناوه‌رۆک بکه‌یت و یه‌کیان به‌ چاک(!!) بزانی و یه‌کیان به‌ کۆن(!!) یان مامۆستا هێمن له‌ لایه‌که‌وه‌(ناوه‌رۆک) به‌ نوێخواز بزانێ و له‌ لایه‌کی تره‌وه‌(فۆرم) به‌ نه‌ریتخواز...بۆ وه‌ی فۆرم و ناوه‌رۆکی هه‌ر به‌رهه‌مێک به‌ گشتی له‌ زمان و کارکردی زمان(به‌گوته‌ی ویتگونشتاین) دا دێته‌ نواندن و وانواندن و به‌ده‌ق بوون.
4- کێشه‌ی ته‌له‌فۆن و بچڕانی هێڵی موبایل و له‌خۆرا سووتکێشان و قرته‌کردنه‌که‌ش.. کێشه‌یه‌کی دیکه‌یه‌.. و نازانی له‌ کوێڕا بچڕاویت و چۆنچۆنی له‌و ماوه‌ که‌مه‌دا بچیته‌وه‌ سه‌ر کوێی قسه‌کانی پێشووت و... من دڵم به‌وه‌ خۆش بوو که‌ هه‌موو ئه‌و بابه‌تانه‌ی سه‌ره‌وه‌م روون کردۆته‌وه‌، به‌ڵام له‌ ناکاو تێده‌گه‌م بۆ ئاسمان قسه‌م کردوه‌ و هه‌ر له‌ سه‌ره‌تای قسه‌کانمه‌وه‌ بچڕاوم!!

هیوادارم به‌ رامانی زێده‌تر له‌ سه‌ر ئه‌م بابه‌تانه‌‌ رامان ه‌کانمان ده‌وڵه‌مه‌نتر بکه‌ینه‌وه‌ و دیسانه‌وه‌ سه‌رکه‌وتن‌ و پشوودرێژیان بۆ به‌ ئاوات ده‌خوازم
...

شنبه، اسفند ۱۸، ۱۳۸۶

8 مارس


ئه‌مشه‌و؛ (8ی مارس)

چه‌ند رقمه‌ له‌ خۆم، ژنه‌که‌م له‌ماڵه‌ بابی بوو، بووکه‌که‌م کوڕکه‌می بردبوو بۆ ماڵی دایکی.. "رۆزا"ی کچم له‌مێژه‌ شووی کردوه‌ و سه‌ربه‌خۆیی خۆی ڕاگه‌یاندوه‌. ئه‌وه‌نده‌ی که‌ ئێستا به‌من ئه‌ڵێ تۆ کێی؟(!!) سۆران یش، کچێک زه‌نگی بۆدا و ده‌رباز بوو .. چووبوو که‌ سه‌ر له‌رێیدا بدا.. له‌گه‌ڵ تێکۆشه‌رێکی مافی ژن، له‌مپه‌ڕاوپه‌ڕی جیهانه‌وه‌ که‌وتینه‌ "چه‌ت".. من میکم نه‌بوو(!!) هه‌رچه‌نده‌ زووزوو ئه‌مگوت(ئه‌منووسی) که‌ ئێوه‌(واته‌ ژنان) ده‌سه‌ڵاتداری وڵاتی شێعر و هونه‌ر و جوانین.. ئه‌و ده‌یگوت(ده‌ینوسی) که‌ تۆ(واته‌ من) له‌ شێعره‌کانیشتدا ژنان به‌ زاڵم ده‌زانی(!!) و لێمان‌ تووڕه‌ بوو..
"تۆ منت کوشت
باوان
کاکم ئه‌وه‌ند دڵره‌ق نه‌بوو"



دايكــــــم به‌ چه‌كی "نا "ی زمانه‌وه‌
دايكم به‌ بڕِوا به‌ له‌ززه‌تی زه‌وی و
تازه‌بينـــــی
تازه‌گه‌ری ..
باوكـــــــــــم، عارف ..
/ حه‌زی له‌ به‌هه‌شت بوو و هه‌تا..
.......... ئيَستای " 2000" يش
خه‌و به‌ خه‌رمانه‌كه‌يه‌وه‌ ئه‌بينیَ .. /
«نۆستالژی»
شێعره‌سات 4

نه‌مده‌زانی چ بکه‌م؟ بۆ ده‌بێ ئه‌وه‌نده‌ زاڵم بین؟ من به‌ هه‌موو ته‌مه‌نم رقم له‌ زاڵمان بووه‌..کوشتنی یه‌ک زاڵمیش بۆ خۆی شۆرشێکه‌.. باوه‌کوو خۆم به‌ ترۆریست نازانم، به‌ڵام بڕیارمدا؛ بۆ جارێکیش بووه‌ زاڵمێک بکوژم!
له‌ ئاشپه‌زخانه‌ کێردێکی گه‌وره‌ی تیژمان هه‌بوو.. هه‌ڵمگرت.. له‌ناو کۆڵێ کاسه‌وکه‌وچکی نه‌شۆردراودا که‌ هێشتا ده‌رفه‌تم نه‌کردبوو بیانشۆم... ئاو به‌ستبووی..یان بۆ نه‌ئامه‌تی ئاوی ماڵی ئێمه‌ به‌ستبووی.. نه‌ده‌کرا به‌ چه‌قۆیه‌کی چه‌وری پیس زاڵمه‌که‌ بکوژم.. ئه‌وه‌ خۆی ده‌بووه‌ زوڵمێکی دیکه‌... ئای ی ی 8 ی مارس؛
ببوه‌ نه‌عره‌ته‌ی هه‌موو که‌ناڵه‌کانی سه‌ته‌لایت.. و قسه‌مان پێ ده‌ڵێن.. ته‌نانه‌ت ئه‌و که‌ناڵانه‌ی به‌عومراتیان هه‌نگاوێکیان له‌ رێگای مافی ژنان دا نه‌نابوو.. رادوێی ئه‌و حیزبانه‌ی تا ئێستا یه‌ک ره‌هبه‌ری ژنیان نه‌بووه‌.. ئه‌و ده‌وڵه‌تانه‌ی که‌ هێشتا ژن له‌وێ به‌ به‌رچاوکه‌وه‌ دێنه‌ ده‌رێ...
کچه‌شاعیرێک ده‌یگوت؛ ئێوه‌ ته‌نیا شانۆکه‌ ده‌بینن.. پشت شانۆکه‌ نابینن..
نه‌یده‌گوت که‌ خۆیان ناهێڵن بیبینین.. دایکم به‌رده‌وام که‌ باس ده‌گه‌یشته‌ شوێنی خۆش... ئه‌یکردمه‌ ده‌ره‌وه‌..ئه‌یگوت: تووتکی سه‌گ گوێت له‌ چی گرتووه‌؟ ده‌ی یالڵااا.. ! ژنانی هاوسێش ده‌یاندایه‌ قاقای پێکه‌نین...
له‌ ده‌ره‌وه‌ش وه‌زع له‌وه‌ باشتر نه‌بوو.. دوو کیژی شه‌نگی "ره‌پ"ی شه‌رمیان له‌ ریشی چه‌رمگی من نه‌کرد (پرۆفسۆری هێشتوومه‌ته‌وه‌)... که‌ دایان به‌لامدا؛ یه‌کیان گوتی: چ لووس! نازانی له‌ونی گوتنه‌که‌ی چه‌ن شیرین بوو.. ئه‌وی دیشیان گوتی: هۆشت بێ نه‌خزی..ها ها..ها..
چ جوان ده‌که‌نی.. ... دل دوست دارد از لبت.. هم بوسه‌ هم دشنام راااااا...
ئاخ خ خ 8ی مارس.. من بۆ ده‌بێ ئه‌وه‌نده‌ زاڵم بم؟
یه‌ک مانگه‌ به‌س بۆ دیتنی دوو ده‌قه‌ی پشت شانۆی شیرینی وه‌فایی خه‌ون ده‌بینم..کچه‌تیوێک مانگێکه‌ ئه‌مته‌زێنێ.. و رێی هیچم پێ نادا.. ئێسته‌ ئه‌زانم بۆ؟ من زاڵمم.. چۆن له‌م هه‌موو ساڵه‌دا.. به‌وه‌م نه‌زانیبوو.. وام زانی له‌ خه‌باتی به‌رده‌وامدام دژی هه‌موو زاڵمان..
خێزانم زه‌نگی دا... گوتم: تۆخودا شیرین! من زاڵمم؟
گوتی: بۆی دامه‌چۆ.. کوڕه‌ گوێی مه‌ده‌رێ‌.. هه‌ر یه‌ک رۆژه‌.. به‌س یه‌ک رۆژ"ته‌حه‌ممول"ت هه‌بێ! له‌ سبه‌ینێوه‌ خۆتان سه‌رله‌نوێ هه‌مه‌کاره‌ن..
ئای به‌ توونی ته‌ته‌ر چی 8 ی مارس!
باشبوو شوکور یه‌ک رۆژ بوو... ئه‌گینا چیمان بکردایه‌؟
له‌ به‌رت مرم کیژه‌که‌ی کافرۆش!

پنجشنبه، اسفند ۱۶، ۱۳۸۶

وبلۆگێکی نوێ

ده‌رهێنه‌ری " ماچێک و فرمێسک" باسی ده‌هێنانی خۆی ده‌کا؛
وبلۆگێکی نوێیه‌ با پێکه‌وه‌ جار به‌ جار بیبینین.

شنبه، اسفند ۱۱، ۱۳۸۶

شکست

فیلمێکی سیاسی؛
به‌ بۆنه‌ی هێرشی سپای تورک بۆ سه‌ر قه‌ندیل و هه‌رێمی کوردستان.
تکایه‌ هیچ که‌سیی ژێر ته‌مه‌نی 18 ساڵ نه‌یبینێت!