شانۆ

حه‌وته‌مین فستیواڵی شانۆی کوردی (سه‌قز)

و

پرسیار و ئه‌گه‌ره‌کانی دوایی

دوای سێ ساڵ ئه‌بێ و نابێ کانێ شانۆکارانی کورد له‌لایه‌ک و ده‌ست و پێوه‌ندیه‌کانی ئیرشادی ئوستان له‌ لایه‌کی دیکه‌وه‌... ئه‌نجام له‌رۆژه‌کانی 4 تا7ی خه‌رماناندا ژماره‌کانی فستیواڵی شانۆی کوردی(سه‌قز) بوون به‌ 7(!!) و شانۆگه‌لی "خوایه‌ ئیمان به‌"(حامداسماعیل وند- ورمێ)"که‌ژاڵ"(سعید خیرالهی- دێهلۆران) ئه‌م ده‌گۆنی(ئێمه‌ ده‌توانین، جواد رادمرد- قووچان)" ماچێک و فرمێسک"(صلاح محمدی- سه‌قز) "بنه‌ماڵه‌ی چێن چی"(رحیم عبدالرحیم زاده‌- بۆکان) "ژیله‌مۆ"( فریدون حامدی- سه‌قز)" جێ واده‌ی نه‌هه‌نگه‌کان(امیدخاکپور- مه‌هاباد) و "داوه‌ڵه‌کانی شه‌ڕ"(افشین ناصری- بۆکان) هاتنه‌ سه‌ر شانۆ و هه‌رکام به‌ پێێ وزه‌ی ده‌ق و توانای ده‌رهێنه‌ر و یاری ئه‌کته‌ر ، رووناکیی، جل و به‌رگ، دکۆری شانۆ و ده‌نگ و ئاکسیۆن و میزانسن و..... هاتنه‌ گریاندن و پێکه‌نین و رامانی بینه‌ران؛

خوێندنه‌وه‌ و هه‌ڵسه‌نگاندنی هه‌ر کام له‌و شانۆگه‌له‌ به‌ پێی هه‌رکام له‌و تایبه‌تمه‌ندیگه‌له‌ ده‌رفه‌تێکی دیکه‌ی ده‌وی و خۆزگه‌ من ئه‌و ده‌رفه‌ته‌م بوایه‌(!!!)1

- بۆ؟

وه‌ک یه‌که‌م پرسیار ئه‌و کات خۆیکرد به‌ ژووری مێشکی بینه‌راندا که‌ هه‌ر له‌ ده‌سپێکی فستیواڵه‌که‌دا،‌ راگه‌یه‌ندرا که‌ دانیشتنه‌کانی ره‌خنه‌ و هه‌ڵسه‌نگاندن(نقد و بررسی) به‌ڕێوه‌ ناچێ و له‌ بری ئه‌و دانیشتنانه‌"کلاس آموزشی" دانراوه‌!!!2

به‌ڵام با ره‌شبینی نه‌که‌ینه‌ عابای سه‌رشان! بۆ وه‌ی هونه‌ر به‌س له‌به‌ر ئه‌وه‌ی هونه‌ره‌ و داهێنه‌ریی! له‌ هه‌ر دۆخێکدا له‌ تیشکهاوێژی نه‌که‌وتوه‌ و ناکه‌وێ .. هه‌ر بۆیه‌ له‌م فستیواڵه‌شدا هونه‌ر به‌سه‌ر هه‌موو باسه‌ په‌راوێزیه‌کاندا سه‌رکه‌وت و شانۆ و شانۆکارانی کورد نیشانیاندا که‌ له‌و ده‌رفه‌ته‌ که‌مانه‌ش که‌ هه‌یه‌ ده‌توانن به‌ جوانی که‌ڵکی پێویست وه‌رگرن و به‌رهه‌می نوێ ئاراسته‌ بکه‌ن؛

"بنه‌ماڵه‌ی چێن چی" نووسینی ئانیۆنین ئارتۆ و به‌ وه‌ڕگێڕان و ده‌رهێنانی به‌ڕێز ره‌حیم عه‌بدولره‌حیم زاده‌ له‌و کاره‌ هونه‌ریانه‌ بوو که‌ جوان دره‌وشایه‌وه‌ و به‌ نامۆکردنه‌وه‌ و ئاشنایی سرینه‌وه‌ له‌ رووناکیی و جل و به‌رگ و خۆلقاندنی که‌ش و هه‌وای سوورریالیستی و... به‌جوانی په‌رژایه‌ سه‌ر چه‌مکی باوک و ده‌سه‌لات و یارییه‌کی به‌راستی جیدی نواند.. جێی خۆیه‌تی لێره‌دا له‌گه‌ڵ ده‌ستخۆشی پێگوتن به‌و به‌ڕێزه‌ و هه‌موو ئه‌ندامانی گرووپه‌که‌ی، بڵێین به‌رده‌وام بێ و له‌ خزمه‌ت به‌ هونه‌ری وڵاته‌که‌یدا سه‌که‌وتوانه‌تر شانۆمان بۆ بێنێته‌ گه‌ڕ!

هونه‌رمه‌ند شادی ئه‌میری وه‌ک ئه‌کته‌رێکی کورد که‌ تا ئه‌مکات هێشتا به‌زمانی کوردی نه‌دوابوو‌، به‌ له‌حنێ جوان (کوردیی سۆرانی) و جم و جووڵی به‌جێ و ته‌با له‌سه‌ر شانۆ و یاری کردن به‌ جامانه‌یه‌ک که‌ رووه‌که‌ی دیکه‌ی سووری تۆخ بوو (وه‌ک نمادێکی به‌جێ) هاته‌ سه‌ر شانۆ و به‌راستی شانۆگه‌ریی کرد..

ئه‌فشین ناسری که‌ به‌ شانۆگه‌رییه‌کی کومێدیه‌وه‌ په‌رژایه‌ سه‌ر چه‌مکگه‌لی وه‌ک شه‌ڕ ، سنووری ده‌ستکرد و ژیانی سه‌ربازگه‌لێکی داوه‌ڵ، له‌ ده‌ورگێرانێکی سه‌رکه‌وتوانه‌دا بزه و پێکه‌نینی هێنایه‌ ناو هۆڵی شانۆکه‌ ....

ماچ و فرمێسک که‌ به‌داخه‌و له‌ به‌ر هه‌نی کێشه‌ی ده‌نگ و رووناکی و (ناوه‌رۆکیی) نه‌که‌وته‌ به‌ر لوتفی داوه‌ران(!!) به‌ ده‌ورگێڕانێکی ناباو(که‌ ئه‌ساسی نوێخوازی و داهێنه‌رییه‌) په‌رژایه‌ سه‌ر دوو چه‌مکی ئاپۆلۆن- دیۆنیزۆس ی و تاکی رووناکبیری ناو زیندان... ئه‌و شانۆیه‌ کاتی خۆی باش ده‌نگی دایه‌وه‌..

ماویه‌تی

=======

1- من پێشتر له‌ مه‌ڕ شانۆی ماچ و فرمێسک نووسیمه‌ و له‌ سێ به‌شدا خوێندنه‌وه‌کانی خۆم ئاراسته‌ کردوه‌( برواننه‌ " ماچ و فرمێسک؛ چێژی ماچ و ره‌نجی ژیان" یان " بوون و ره‌وایه‌ته‌ گه‌وره‌کان"

2- (جگه‌ شانۆی ماچ و فرمێسک که‌ ده‌رفه‌تێکی 40ده‌قه‌ییان دایێ و ئه‌ویش‌ وادیار بوو باشیان نه‌پێکابوو و له‌و رێگه‌وه‌ ویستیان له‌ ویستی ده‌ق و ده‌رهێنه‌ره‌که‌ی بگه‌ن و دوای ئه‌وه‌ی زانیان شانۆکه‌ باسی گرفتێکی گه‌وره‌ی کۆمه‌ڵایه‌تی- زیندانیی و رووناکبیریی له‌و دۆخه‌دا- ده‌کا.. ئیتر به‌ر نه‌حله‌تی ئه‌به‌دی که‌وت و .... (تو خود حدیث مفصل بخوان از این مطلب..)

ئوله‌مپیکی 2008

ده‌سپێک تا کۆتایی ئوله‌مپیک

ئه‌و په‌ڕی یه‌کگرتنی ده‌سه‌ڵات و مه‌عریفه‌

که‌ باس له‌ ده‌سه‌ڵات ده‌کرێ؛ له‌ رێوه‌ ئه‌و هێزه‌ سه‌رکوتکاره‌ دێته‌ یادی مه ‌که‌ به‌رده‌وام له‌ رێگه‌ی نواندنی زۆره‌وه‌ ناهێڵێ پا له‌ بازنه‌ی تابۆکانی بترازێنین و هه‌زاران جی- ئه‌ی- ئس- ئچ ی هه‌یه‌ بۆ وه‌ی بزانێ چی ئه‌که‌یت و چی ناکه‌یت و نه‌هێڵێ جگه‌ زمانه‌که‌ی خۆی و زمانی پروپاگه‌نده‌ی و.. هیچ زمانێکت هه‌بێ یان به‌هیچ لایه‌کدا بچیت و..

به‌ڵام له‌راستیدا ئه‌وه‌ پێناسه‌ی ده‌سه‌ڵات نیه‌!ده‌سه‌ڵاته‌کان هه‌رگیز ئاوه‌ها یه‌ک ره‌هه‌ند و ته‌نیا نه‌بوونه‌ و به‌ پێچه‌وانه‌وه‌ به‌رده‌وام له‌گه‌ڵ زانستی سه‌رده‌می خۆدا تێکه‌ڵاو بوونه‌ و پێکه‌وه‌ هێزه‌کانیان نواندوه‌. فۆکۆ گوته‌نی "هیچ پێوه‌ندییه‌کی ده‌سه‌ڵات به‌ بێ سازبوون و ئاماده‌بوونی به‌شێک له‌ زانست نایه‌ته‌ گه‌ڕ و هیچ زانستێکیش نیه‌ که‌ به‌له‌ونێ زه‌مانه‌تی پێوه‌ندییه‌کانی ده‌سه‌ڵات نه‌کا.. و له‌ هه‌ر شوێنێ ده‌سه‌لاتێک ده‌نوێنرێ، زانستێکیش وه‌به‌رهه‌م دێت" که‌ وایه‌ ده‌سه‌ڵات له‌م پێناسه‌دا ئه‌توانێ وه‌ک هیزی به‌رهه‌مهێنیش بێته‌ گه‌ڕ و جگه‌ سه‌رکوتکاری(که‌ لای ئێمه‌ به‌رده‌وام ئاماده‌یی هه‌یه‌) داهێنه‌رانه‌ش بێته‌ جم و جووڵ... ره‌نگه‌ بپرسن شتی وا چۆن ده‌بێ(ناحه‌قیشتان نیه‌ بۆ وه‌ی تا بووه‌ ئێمه‌ ئه‌وه‌ند ده‌سه‌ڵاتی سه‌رکوتکه‌رمان بینیوه‌.. که‌ شتی وامان بۆ قه‌بووڵ ناکرێ!!)

بۆ وه‌ی بتوانین باسی ده‌سه‌ڵاتی به‌رهه‌مهێن بکه‌ین ده‌بی بتوانین بۆ ماوه‌یه‌کیش بووه‌ ده‌سه‌ڵات به‌س به‌ ده‌سه‌ڵااتی سیاسی پێناسه‌ نه‌که‌ین.. فۆکۆ لای وابوو " ده‌سه‌ڵات ئه‌و شته‌ نیه‌ که‌ به‌ مڵکی تایبه‌تی ده‌وڵه‌ت و چینی حاکمانی بزانین، به‌ پێچه‌وانه‌وه‌ ده‌سه‌ڵات ئستراتێژی یه‌. بارودۆخێکی ستراتێژی ئاڵۆز و زۆربوونی پێوه‌ندی نێوان هێزه‌کانه‌.."1

به‌م پێشه‌کیه‌ کورته‌وه‌ ئه‌مهه‌وێ ئوله‌مپیکی 2008 به‌ نموونه‌ه‌ی ئه‌و دۆخه‌ تابه‌ته‌ و زۆربوونی پێوه‌ندی نێوان هێزه‌کان بێنمه‌وه‌؛ هه‌موو زانستی کۆن و دیجیتاڵی سه‌رده‌می مودێرن و دوای مودێرن له‌ ده‌سپێکی ئه‌و یاریگه‌له‌دا ئه‌وه‌ند جوان و به‌شێوه‌یه‌کی هونه‌ریانه‌ هاتنه‌گه‌ڕ که‌ جگه‌ به‌رهه‌مهێنان چشتێکی دیکه‌ی پێ ناگوترێ.. ده‌سه‌ڵات له‌م پێناسه‌یه‌ی دا ده‌سه‌ڵاتێکی ئه‌رێنییه‌ و چ ده‌بوو ئه‌گه‌ر ده‌سه‌ڵاتدارانی جیهانیش دوای دیتنی ئه‌و هه‌موو جوانکاریه‌ که‌ به‌ زانست و هونه‌ر و هێزی له‌ش(له‌رێگای پێوه‌ندییه‌کانی ده‌سه‌ڵاته‌وه‌) کرابوو... به‌و باوه‌ڕه‌ بگه‌ن که‌ ئه‌توانن له‌بری سه‌رکوتکاریی.. بیر له‌ ئاشتی و جوانکاریی و به‌رهه‌مهێنان بکه‌نه‌وه‌....

به‌و هیوا گه‌شبینانه‌وه‌.. ساڵح سووزه‌نی

......

1- میشل فوکو، فراسوی ساختگرایی و هرمنوتیک- هیوبرت دریفوس، پل رابینو- حسین بشیریه‌- نشر نی- 1376 - تهران

دیسان زمان

بازاری ناداخی سوخه‌نرانی؛

به‌ پێشنیاری ئه‌نجومه‌نی "په‌یڤ"ی سه‌قز من باسێکم پێشکه‌ش کرد له‌ سه‌ر ده‌سه‌ڵاتی زمانیی نادیاری ژنان، ئه‌و باسه‌ پێشتر له‌ژێر سه‌ردێڕی" در‌ سرزمین تابۆ پدر سالار یا فریب خورده‌" ده‌ ساڵ پێش ئێستا نووسرابوو و له‌ گۆڤاری فرهنگ کردستان"دا وه‌ک وتاری هه‌ڵبژارده‌ی سمیناری "کردستان شناسی" بڵاو کرابۆوه‌ و له‌ راستیدا نیمچه‌ وه‌ڵامێ بوو به‌ وتاری دۆستی به‌رێزم کاک ره‌سووڵ محه‌ممه‌دی به‌ناوی ' وڵاتی تابۆ" که‌ لێره‌ش له‌ دووژماره‌ی حه‌وتوونامه‌ی راساندا بڵاو کرایه‌وه‌.. و تارێکی پێشتری خۆم به‌ناوی" توسعه‌ دال ی بر مدلوولهای بیشمار" وتاره‌که‌ی من به‌ زمانی فارسی نووسرابوو هه‌ر بۆیه‌ تا ئێستا نه‌هاتۆته‌ ناو وبلاگه‌کانم و هه‌ولئه‌ده‌م له‌ داهاتوویه‌کی نزیکدا سه‌رله‌نوێ بڵاوی بکه‌مه‌وه‌. بۆ و ه‌ی به‌شی دوهه‌می ئه‌و وتاره‌ به‌ناوی "نڤیسانی ژنانه" ئاماده‌ی بڵاوبوونه‌وه‌یه‌ و ره‌نگه‌ هه‌ر له‌ یه‌کێک له‌ ئه‌نجومه‌نه‌کانی سه‌قز دا وه‌ک باسێک بیخه‌مه‌وه‌ گه‌ڕ...

دوابه‌دوای ئه‌وه‌ ده‌عوه‌تی گرووپی چیرۆکی شه‌وار بوو بۆ قسه‌کردنم له‌مه‌ڕ " زمان، ده‌سه‌لاتی زمان و زمانی ئه‌ده‌بیی " که‌ بڕیاره‌ سبه‌ی (یه‌کشه‌ممه‌) کاتژمێری 5.30 له‌ شوێنی تایبه‌تی شه‌وار به‌ڕێوه‌ بچێ و هیوادارم بتوانێ ده‌وری خۆی به‌باشی بگێڕی یارمه‌تی نووسه‌رانی لاوی شاره‌که‌مان بدا بۆ زێده‌تر قووڵبوونه‌وه‌ له‌ بابه‌تی زمان و ده‌سه‌لاتداری زمان له‌ سه‌رده‌می دوای 2000دا... به‌و ئاواته‌وه‌!

وێبلاگێکی نوێ

: رووش

ناوی وێبلاگێکی نوێیه‌ له‌ نووسین و یاداشته‌کانی به‌ڕێز سۆران محه‌مه‌دی که‌ به‌ شێعرێکی منه‌وه‌ ده‌ستی پێکردوه‌

شۆڕشێ گه‌وره‌وه‌ پکه‌نین

نافه‌وتێ به‌ چه‌ک و زیندان و شتی وا

له‌ گه‌ڵ پیرۆزبایی له‌و به‌ڕێزه‌ و به‌خێر هاتنی بۆ دنیای دیجیتاڵی نڤیسان داوا له‌ خوێنه‌رانی ئه‌م وێبلاگه‌ ده‌که‌م پێکه‌وه‌ سه‌ردانی بکه‌ین

http://roosh.blogfa.com/